Przejdź do zawartości

Pomnik Newborn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomnik Newborn
Ilustracja
Pomnik Newborn o świcie 18 lutego 2008
Państwo

 Kosowo
 Serbia

Miejscowość

Prisztina

Projektant

Fisnik Ismaili

Całkowita wysokość

3 m

Data budowy

2008

Data odsłonięcia

17 lutego 2008

Położenie na mapie Kosowa
Mapa konturowa Kosowa, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Newborn”
Położenie na mapie Serbii
Mapa konturowa Serbii, na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Newborn”
Ziemia42°39′37,82″N 21°09′30,09″E/42,660506 21,158358

Pomnik Newborn – pomnik odsłonięty w Prisztinie 17 lutego 2008 roku z okazji ogłoszenia przez Kosowo deklaracji niepodległości. Monument znajduje się przed Pałacem Młodzieży i Sportu.

Historia pomnika

[edytuj | edytuj kod]

Pomnik zaprojektowali wspólnie kosowski projektant i pomysłodawca Fisnik Ismaili wraz z agencją Ogilvy Kosova. Pomysł budowy pomnika powstał 10 dni przed dniem wejścia w życie deklaracji[1]. Słowo „NEWBORN” w języku angielskim zostało wybrane celowo, aby wiadomość o narodzeniu się nowego kraju była globalnie zrozumiała. Z drugiej strony wyraża ono to, co niepodległość ma przynieść krajowi[2]. W uroczystości odsłonięcia pomnika wzięli udział prezydent i premier Kosowa oraz 150 000 obywateli świętujących niepodległość. Pomnik początkowo został pomalowany na żółto i składano na nim autografy oraz umieszczano napisy[3].

W 2013 roku z okazji 5 rocznicy niepodległości został pomalowany flagami państw, które uznały niepodległość Kosowa[1]. W kolejnym, 2014 roku, pomalowano go w kolorach mundurów NATO i Armii Wyzwolenia Kosowa. Rok później, aby uczcić emigrantów, którzy wyjechali za pracą z Kosowa, zostały pomalowane wszystkie litery oprócz E, która była czarna i miała symbolizować słowo „emigracja”. W 2016 roku, aby zaznaczyć fakt, że obywatele Kosowa nie mogą podróżować do państw UE bez wizy, na pomniku NEWBORN namalowano niebo z drutem kolczastym. W 2017 roku zaplanowano przewrócenie liter N i W i domalowanie dodatkowych, tak aby stworzyć napis "NO WALLS" (Bez murów), protestując w ten sposób przeciwko budowie przez Serbów muru w Mitrowicy i planom budowy przez USA muru na granicy z Meksykiem[4]. Z okazji 10 rocznicy, w 2018 roku, w środku pomnika pojawiła się złota liczba 10, co było wynikiem zmiany litery B na 1[5].

Pomnik to duży napis NEWBORN. Waży 9 ton i ma wymiary 3,0 m na 24 metry. Każda litera ma szerokość 0,9 metra[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Kosowo: NEWBORN zmienia oblicze na pięciolecie niepodległości [online], Bałkany - Biznes - Kultura - Polityka [dostęp 2019-05-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-07] (pol.).
  2. a b Government Of The Republic Of Kosovo: "NEWBORN MONUMENT" Outdoor Advert by Ogilvy Kosovo [online], Advertising Archive. Commercials database. [dostęp 2019-05-15] (ang.).
  3. KULTURAUSTAUSCH: Nikola Richter über das Newborn-Denkmal im Kosovo [online], www.kulturaustausch.de [dostęp 2019-05-15] (niem.).
  4. Kosovo Independence Monument Sends ‘No Walls’ Message [online], Balkan Insight, 16 lutego 2017 [dostęp 2019-05-15] (ang.).
  5. Aleksandra Wojtaszek, Enklawy. Opowieść o dwóch kosowskich miastach/Enclaves. A tale of two kosovian cities, „Herito nr 30” [dostęp 2019-05-15] (ang.).